ฝุ่นPM2.5

ภัยเงียบ PM2.5 อันตรายที่มองไม่เห็นแต่ส่งผลร้ายต่อสุขภา Silent danger PM2.5, an invisible danger that has negative effects on health

ฝุ่นPM2.5 ภัยเงียบอันตรายที่มองไม่เห็นแต่ส่งผลร้ายต่อสุขภาพ

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา คำว่า “ฝุ่นPM2.5” กลายเป็นคำที่เราได้ยินบ่อยครั้งในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะในช่วงฤดูหนาวและหน้าแล้ง แต่หลายคนอาจยังไม่เข้าใจถึงอันตรายที่แท้จริงของมัน ฝุ่น PM2.5 ถูกเรียกว่าเป็น “ภัยเงียบ” เพราะเป็นอันตรายที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า แต่สามารถส่งผลกระทบร้ายแรงต่อสุขภาพในระยะยาว บทความนี้จะพาทุกท่านไปทำความรู้จักกับฝุ่น PM2.5 ผลกระทบต่อสุขภาพ และวิธีป้องกันตัวเองจากภัยเงียบนี้ 

ฝุ่นPM2.5 คืออะไร?

PM2.5 คือ ฝุ่นละอองขนาดเล็กที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 2.5 ไมครอน (เล็กกว่าเส้นผมมนุษย์ประมาณ 25 เท่า) ด้วยขนาดที่เล็กมากทำให้สามารถลอยอยู่ในอากาศได้นาน และที่สำคัญคือสามารถแทรกซึมเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจส่วนลึก และเข้าสู่กระแสเลือดได้โดยตรง

ฝุ่นPM2.5มีแหล่งกำเนิดทั้งจากธรรมชาติและกิจกรรมของมนุษย์ แหล่งกำเนิดที่สำคัญได้แก่

– การเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล
– การเผาในที่โล่ง เช่น การเผาเศษวัสดุทางการเกษตร
– ไอเสียจากยานพาหนะ โดยเฉพาะเครื่องยนต์ดีเซล
– โรงงานอุตสาหกรรม
– การก่อสร้างและการพังทลายของอาคาร
– หมอกควันข้ามพรมแดน

สำหรับประเทศไทย สถานการณ์ PM2.5 มักจะรุนแรงในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงเมษายน โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคเหนือและกรุงเทพมหานคร ซึ่งมีสาเหตุหลักจากการเผาในที่โล่ง สภาพอากาศที่แห้ง และการจราจรที่หนาแน่น

ฝุ่นPM2.5 dust is a silent and dangerous threat.

ผลกระทบของฝุ่นPM2.5 ต่อสุขภาพ

PM2.5 ส่งผลกระทบต่อสุขภาพในหลายระดับ ตั้งแต่อาการเล็กน้อยไปจนถึงโรคร้ายแรง ซึ่งผลกระทบที่เกิดขึ้นจะแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยงอย่างเด็ก ผู้สูงอายุ สตรีมีครรภ์ และผู้ที่มีโรคประจำตัว

ผลกระทบในระยะสั้น

– โรคทางเดินหายใจเรื้อรัง
– โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD)
– โรคหัวใจและหลอดเลือด
– โรคหลอดเลือดสมอง
– โรคมะเร็งปอด
– การพัฒนาสมองที่ผิดปกติในเด็ก
– การลดลงของความสามารถในการทำงานของปอด
– อายุขัยที่สั้นลง

จากการศึกษาขององค์การอนามัยโลก (WHO) พบว่า PM2.5 เป็นสาเหตุของการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรทั่วโลกถึงปีละ 4.2 ล้านคน ทำให้เห็นได้ชัดว่าฝุ่น PM2.5 ไม่ได้เป็นเพียงแค่มลพิษทั่วไป แต่เป็น “ภัยเงียบ” ที่คุกคามสุขภาพของประชาชนทั่วโลก

ค่ามาตรฐานฝุ่นPM2.5 ในประเทศไทย

ประเทศไทยได้มีการกำหนดค่ามาตรฐาน PM2.5 เพื่อเป็นเกณฑ์ในการประเมินคุณภาพอากาศและการแจ้งเตือนประชาชน โดยค่ามาตรฐานปัจจุบันกำหนดโดยกรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มีดังนี้:

– ค่ามาตรฐานฝุ่น PM2.5 เฉลี่ย 24 ชั่วโมง: ไม่เกิน 50 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (μg/m³)
– ค่ามาตรฐานฝุ่น PM2.5 เฉลี่ยรายปี: ไม่เกิน 25 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (μg/m³)

PM2.5 dust is a silent and dangerous threat.ฝุ่น PM2.5

อย่างไรก็ตาม องค์การอนามัยโลกได้กำหนดค่าแนะนำที่เข้มงวดกว่า โดยระบุว่า:

– ค่าแนะนำ PM2.5 เฉลี่ย 24 ชั่วโมง: ไม่เกิน 15 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (μg/m³)
– ค่าแนะนำ PM2.5 เฉลี่ยรายปี: ไม่เกิน 5 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (μg/m³)

จะเห็นได้ว่าค่ามาตรฐานของไทยยังสูงกว่าค่าแนะนำขององค์การอนามัยโลกค่อนข้างมาก ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความท้าทายในการจัดการปัญหามลพิษทางอากาศของประเทศไทย

การแปลความหมายค่า PM2.5 ในประเทศไทยแบ่งเป็นระดับดังนี้:
– 0-25 μg/m³: คุณภาพอากาศดี (สีฟ้า)
– 26-37 μg/m³: คุณภาพอากาศปานกลาง (สีเขียว)
– 38-50 μg/m³: คุณภาพอากาศเริ่มมีผลต่อสุขภาพ (สีเหลือง)
– 51-90 μg/m³: คุณภาพอากาศมีผลกระทบต่อสุขภาพ (สีส้ม)
– มากกว่า 90 μg/m³: คุณภาพอากาศมีผลกระทบต่อสุขภาพมาก (สีแดง)

อย่างไรก็ตาม องค์การอนามัยโลกได้กำหนดค่าแนะนำที่เข้มงวดกว่า โดยระบุว่า:

– ค่าแนะนำ PM2.5 เฉลี่ย 24 ชั่วโมง: ไม่เกิน 15 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (μg/m³)
– ค่าแนะนำ PM2.5 เฉลี่ยรายปี: ไม่เกิน 5 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (μg/m³)

จะเห็นได้ว่าค่ามาตรฐานของไทยยังสูงกว่าค่าแนะนำขององค์การอนามัยโลกค่อนข้างมาก ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความท้าทายในการจัดการปัญหามลพิษทางอากาศของประเทศไทย

การแปลความหมายค่า PM2.5 ในประเทศไทยแบ่งเป็นระดับดังนี้:
– 0-25 μg/m³: คุณภาพอากาศดี (สีฟ้า)
– 26-37 μg/m³: คุณภาพอากาศปานกลาง (สีเขียว)
– 38-50 μg/m³: คุณภาพอากาศเริ่มมีผลต่อสุขภาพ (สีเหลือง)
– 51-90 μg/m³: คุณภาพอากาศมีผลกระทบต่อสุขภาพ (สีส้ม)
– มากกว่า 90 μg/m³: คุณภาพอากาศมีผลกระทบต่อสุขภาพมาก (สีแดง)

วิธีป้องกัน PM2.5

การป้องกันตัวเองจาก PM2.5 เป็นสิ่งสำคัญ โดยเฉพาะในช่วงที่มีค่าฝุ่นสูง ซึ่งมีวิธีการดังนี้:
การป้องกันส่วนบุคคล
1.สวมหน้ากากป้องกันฝุ่น: ควรเลือกหน้ากากที่มีมาตรฐาน N95 หรือดีกว่า ซึ่งสามารถกรองอนุภาคขนาดเล็กได้อย่างมีประสิทธิภาพ

2. หลีกเลี่ยงการออกนอกบ้านในช่วงที่มีค่าฝุ่นสูง: ตรวจสอบค่าฝุ่นจากแอปพลิเคชันหรือเว็บไซต์ที่เชื่อถือได้ก่อนออกจากบ้าน
3. ปิดประตูหน้าต่างให้มิดชิด: เพื่อป้องกันไม่ให้ฝุ่นเข้ามาในบ้าน
4. ใช้เครื่องฟอกอากาศ: เลือกเครื่องฟอกอากาศที่มีประสิทธิภาพในการกรอง PM2.5 โดยดูจากค่า Clean Air Delivery Rate (CADR)
5. ทำความสะอาดบ้านเป็นประจำ: เช็ดถูบ้านด้วยผ้าชุบน้ำหมาด ๆ แทนการกวาดซึ่งอาจทำให้ฝุ่นฟุ้งกระจาย
6. ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอ: เพื่อช่วยในการขับสารพิษออกจากร่างกาย
7. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์: โดยเฉพาะผักและผลไม้ที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง

การป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)

การป้องกันเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการรับมือกับโรคหลอดเลือดสมอง โดยสามารถทำได้ผ่านการดูแลสุขภาพและการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ดังนี้:

  1. ควบคุมความดันโลหิต – ตรวจสอบความดันโลหิตเป็นประจำและรับประทานยาตามที่แพทย์สั่ง
  2. ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด – สำหรับผู้ป่วยเบาหวาน
  3. ควบคุมระดับไขมันในเลือด – ลดอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวและคอเลสเตอรอลสูง
  4. งดสูบบุหรี่ – การสูบบุหรี่เพิ่มความเสี่ยงอย่างมาก
  5. จำกัดการดื่มแอลกอฮอล์ – ดื่มในปริมาณที่พอเหมาะ
  6. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ – อย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน 5 วันต่อสัปดาห์
  7. รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ – เน้นผัก ผลไม้ ธัญพืช และโปรตีนไขมันต่ำ
  8. รักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ – ลดน้ำหนักหากจำเป็น
  9. จัดการความเครียด – ความเครียดเรื้อรังสามารถเพิ่มความเสี่ยงได้
  10. ตรวจสุขภาพประจำปี – ตรวจคัดกรองปัจจัยเสี่ยงต่างๆ เป็นประจำ

การป้องกันระดับชุมชนและสังคม

1. งดการเผาในที่โล่ง: ไม่เผาขยะ เศษใบไม้ หรือวัสดุทางการเกษตร
2. ลดการใช้ยานพาหนะส่วนตัว: หันมาใช้รถสาธารณะ จักรยาน หรือการเดินทางร่วมกันเพื่อลดการปล่อยมลพิษ
3. สนับสนุนนโยบายและมาตรการลดมลพิษ: ติดตามและมีส่วนร่วมในการผลักดันให้มีการแก้ไขปัญหาอย่างจริงจัง
4. ปลูกต้นไม้: ต้นไม้บางชนิดสามารถช่วยกรองมลพิษในอากาศได้ เช่น อโศกอินเดีย แก้ว สนประดิพัทธ์

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ PM2.5 (FAQ)

1. PM2.5 คืออะไร?
ตอบ:  PM2.5 คือฝุ่นละอองขนาดเล็กที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 2.5 ไมครอน ซึ่งเล็กมากจนสามารถเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจและกระแสเลือด ส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว

2. PM2.5 มาจากแหล่งใดบ้าง?
ตอบ:  PM2.5 มีแหล่งกำเนิดทั้งจากธรรมชาติและกิจกรรมของมนุษย์ เช่น การเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล ไอเสียจากยานพาหนะ การเผาในที่โล่ง โรงงานอุตสาหกรรม และหมอกควันข้ามพรมแดน

3. PM2.5 อันตรายต่อสุขภาพอย่างไร?
ตอบ:  PM2.5 สามารถทำให้เกิดโรคทางเดินหายใจเรื้อรัง โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง โรคมะเร็งปอด และส่งผลต่อการทำงานของปอด โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยง เช่น เด็ก ผู้สูงอายุ และผู้ป่วยโรคเรื้อรัง

4. ประเทศไทยกำหนดค่ามาตรฐาน PM2.5 อย่างไร?
ตอบ: กรมควบคุมมลพิษกำหนดค่ามาตรฐานPM2.5 ไว้ที่:
ค่าเฉลี่ย 24 ชั่วโมง: ไม่เกิน 50 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (μg/m³)
ค่าเฉลี่ยรายปี: ไม่เกิน 25 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (μg/m³)

5. วิธีเช็คค่าPM2.5 ทำได้อย่างไร?
ตอบ: สามารถตรวจสอบค่า PM2.5 ได้ผ่านแอปพลิเคชันและเว็บไซต์ เช่น AirVisual, AQICN, หรือเว็บไซต์ของกรมควบคุมมลพิษ

6. วิธีป้องกันตนเองจาก PM2.5 มีอะไรบ้าง?
ตอบ:
– สวมหน้ากากป้องกันฝุ่นที่ได้มาตรฐาน เช่น N95
– หลีกเลี่ยงการออกนอกบ้านในช่วงที่มีค่าฝุ่นสูง
– ปิดประตูหน้าต่างให้มิดชิด
– ใช้เครื่องฟอกอากาศที่สามารถกรอง PM2.5 ได้
– ดื่มน้ำให้เพียงพอและรับประทานอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง

7.  PM2.5 มีผลต่อเด็กและสตรีมีครรภ์อย่างไร?
ตอบ: PM2.5 อาจส่งผลต่อพัฒนาการของเด็ก ทำให้เกิดปัญหาทางสมองและปอด ส่วนสตรีมีครรภ์อาจเสี่ยงต่อการคลอดก่อนกำหนดและทารกน้ำหนักตัวต่ำ

8. ทำไมค่า PM2.5 ในประเทศไทยสูงในบางช่วงปี?
ตอบ: ค่า PM2.5 มักสูงขึ้นในช่วงฤดูหนาวและหน้าแล้ง เนื่องจากสภาพอากาศที่นิ่งและการเผาในที่โล่ง เช่น การเผาเศษวัสดุทางการเกษตร และหมอกควันจากประเทศเพื่อนบ้าน

9. หน้ากากแบบไหนสามารถป้องกันPM2.5 ได้ดีที่สุด?
ตอบ: หน้ากากที่สามารถป้องกัน PM2.5 ได้ดีที่สุดคือหน้ากากที่มีมาตรฐาน N95 หรือสูงกว่า ซึ่งสามารถกรองอนุภาคขนาดเล็กได้อย่างมีประสิทธิภาพ

10. การปลูกต้นไม้สามารถช่วยลดPM2.5 ได้หรือไม่?
ตอบ: การปลูกต้นไม้สามารถช่วยดูดซับมลพิษทางอากาศและกรองฝุ่นบางส่วนได้ ต้นไม้ที่มีประสิทธิภาพสูงในการกรองอากาศ เช่น อโศกอินเดีย แก้ว และสนประดิพัทธ์ สามารถช่วยปรับปรุงคุณภาพอากาศในบริเวณใกล้เคียงได้

บทสรุป

PM2.5 เป็นภัยเงียบที่อันตรายและส่งผลกระทบต่อสุขภาพทั้งในระยะสั้นและระยะยาว แม้จะเป็นปัญหาที่แก้ไขได้ยากในระดับประเทศ แต่เราสามารถป้องกันตัวเองและครอบครัวจากอันตรายของฝุ่นได้ด้วยการเตรียมพร้อมและปฏิบัติตามคำแนะนำในการป้องกัน

สินค้าและโปรโมชั่น แนะนำ!

Index
Scroll to Top