แผ่นดินไหวในประเทศไทย: ทำความเข้าใจภัยธรรมชาติและการเตรียมพร้อมรับมือ

ประเทศไทยมีโอกาสเกิดแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ แต่โอกาสนั้นค่อนข้างต่ำเมื่อเทียบกับประเทศที่อยู่ในบริเวณวงแหวนแห่งไฟ (Ring of Fire) เช่น ญี่ปุ่น อินโดนีเซีย หรือฟิลิปปินส์ อย่างไรก็ตาม ในพื้นที่ที่มีรอยเลื่อนมีพลัง เช่น ภาคเหนือและภาคตะวันตกของประเทศไทย อาจเกิดแผ่นดินไหวขนาด 5-6 ริกเตอร์ได้ ซึ่งถือว่าเป็นแผ่นดินไหวขนาดปานกลางถึงค่อนข้างใหญ่

หากเกิดแผ่นดินไหวขณะอยู่บนตึกสูง ควรปฏิบัติดังนี้:

• หมอบลงและหลบใต้โต๊ะหรือเฟอร์นิเจอร์ที่แข็งแรง จับยึดไว้ให้มั่นคง และป้องกันศีรษะ
• อยู่ห่างจากหน้าต่าง กระจก และสิ่งของที่อาจตกลงมา
• ห้ามใช้ลิฟต์เด็ดขาด ใช้บันไดหนีไฟในการอพยพเมื่อแผ่นดินไหวหยุด
• หากไม่สามารถหลบใต้โต๊ะได้ ให้นั่งหรือนอนชิดผนังด้านใน ห่างจากหน้าต่างและชั้นวางของ
• รอจนกว่าแผ่นดินไหวจะหยุด แล้วจึงอพยพลงจากตึกอย่างเป็นระเบียบ

หากอยู่ในรถขณะเกิดแผ่นดินไหว ควรปฏิบัติดังนี้:

• ลดความเร็วลงอย่างค่อยๆ และจอดรถในที่ปลอดภัย ห่างจากอาคาร สะพาน ต้นไม้ เสาไฟฟ้า และสิ่งก่อสร้างที่อาจพังทลายลงมา
• อยู่ในรถและคาดเข็มขัดนิรภัยจนกว่าแผ่นดินไหวจะหยุด
• เปิดวิทยุเพื่อฟังข่าวสารและคำแนะนำจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
• หลังจากแผ่นดินไหวหยุด ให้ขับรถอย่างระมัดระวัง ระวังถนนและสะพานที่อาจได้รับความเสียหาย
• หากพบสายไฟฟ้าขาดตกลงมาบนถนน ห้ามขับรถผ่านเด็ดขาด ให้เลี่ยงไปใช้เส้นทางอื่น

ปัจจุบัน ประเทศไทยยังไม่มีระบบเตือนภัยแผ่นดินไหวล่วงหน้า (Earthquake Early Warning System) ที่สมบูรณ์เหมือนกับประเทศญี่ปุ่นหรือสหรัฐอเมริกา อย่างไรก็ตาม กรมอุตุนิยมวิทยาและกรมทรัพยากรธรณีมีเครือข่ายสถานีตรวจวัดแผ่นดินไหวทั่วประเทศ ซึ่งสามารถตรวจจับและรายงานเหตุการณ์แผ่นดินไหวได้อย่างรวดเร็ว และมีการแจ้งเตือนผ่านช่องทางต่างๆ เช่น โทรทัศน์ วิทยุ และแอปพลิเคชันมือถือ

โดยทั่วไป แผ่นดินไหวที่มีขนาดตั้งแต่ 2.5 ริกเตอร์ขึ้นไป มนุษย์จะสามารถรู้สึกได้ แต่ส่วนใหญ่แล้วประชาชนทั่วไปจะรู้สึกได้ชัดเจนเมื่อแผ่นดินไหวมีขนาดตั้งแต่ 3.0 ริกเตอร์ขึ้นไป โดยแผ่นดินไหวขนาด 3.0-3.9 ริกเตอร์ จะรู้สึกได้เล็กน้อย ขนาด 4.0-4.9 ริกเตอร์ จะรู้สึกได้ชัดเจน และขนาดตั้งแต่ 5.0 ริกเตอร์ขึ้นไป จะรู้สึกได้อย่างมาก และอาจเริ่มทำให้เกิดความเสียหายต่ออาคารบ้านเรือน